Kombi Nedir?
Kombi kelimesi, ne yazık ki birçok teknolojik kelime gibi dilimize yabancı dillerden geçmiştir. Kombi kelimesi ile aslında kat kaloriferi denilmek istenmektedir.
Kombiler, lpg veya doğalgaz kullanan ve ev veya mekanların ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayan cihazlardır.
İngilizce ” Combi” olarak baktığımızda, bir karşılık bulamamaktayız. Türkçemizde kullandığımız manada kombinin karşılığı Combi Boiler’dır ve büyük ihtimalle ufak bir kısaltmayla, boiler kelimesi atılarak sadece kombi kelimesi kullanılmaktadır. Combi Boiler’da ise “Gas-fired Combi-nation Boiler” daki combination (birleşme, birleştirme) kelimesinin kısaltması olarak combi (kombi) kullanılmıştır.

Kombiler, bireysel kullanıma yönelik sistemlere üyedirler.
Kat kalorifer kazanlarında olduğu gibi depolanmış bir su kütlesinin ısıtılmasından farklı olarak kombiler şofbenlerdeki gibi bir boru demetinden akan suyun ısıtılması prensibine dayanmakta olup, çok az yer kaplarlar. Sıcak su temini cihaz içindeki boyler veya ani su ısıtıcısı ile sağlanır.

Pilot alevli ve elektronik ateşlemeli tipleri vardır.
Kombi cihazına yanma havasının temini ile baca gazlarının dışarıya atılış şekillerine göre sınıflandırmak mümkündür.

Hermetik Tip Kombiler : Açık yanma odası bulunmayan kombiler. Hermetik tabir ettiğimiz cihazlar olup bacaya ihtiyaç göstermezler. Yanma odaları kapalı hücre biçiminde olup, doğalgaz için gerekli olan yanma havasını bir fan yardımı ile dışarıdan alırken, yanma sonucu oluşan atık gazları aynı şekilde dış ortama vermektedir. Hermetik cihazlar bir hava akım borusu ile dış ortama bağlanmak zorundadır.

Bacalı Tip Kombiler : Yanma odası bulundukları ortama açık olan ve bulunduğu ortamın havasını kullanan baca bağlantısı bulunan cihazlar bacalı kombi olarak adlandırılırlar. Mutlaka çekişi iyi bir bacaya bağlanmalı ve bulunduğu ortam havalandırılmalıdır. Banyolar ve hacmi 8m3’ten az olan yerlere konması uygun değildir.

Kombi Seçimi Esnasında Göz Önünde Bulundurulacak Önemli Noktalar:

Mekanın hacmi :
Bacalı veya fanlı kombi cihazları açık yanma hücrelidirler. Yanma işlemini ortam havasını kullanarak yerine getirdikleri için bu tip cihazların monte edildiği mahaller, minimum 10-12 m³ hacminde olmalıdır.

Havalandırma Durumu :
Bacalı ve fanlı cihazlar, içinde bulundukları mahalin havasını kullandıklarından bulundukları hacimler yeterli havalandırmaya sahip olmalıdır.Mahal uygun kesite sahip bir iç mahalden sürekli olarak havalandırmalıdır. Menfez kesitleri cihaz kapasitesine bağlıdır. Ve 24,000 kcal/h’lık bir cihaz için 130cm² dir

Hermetik cihazların monte edildiği mahale havalandırma menfezi konulmasına gerek yoktur. Çünkü bu tip cihazlar sanip oldukları özel baca kiti vasıtasıyla, yanma için gerekli taze havayı doğrudan dış atmosferden alır ve eğzoz gazını yine aynı set vasıtasıyla dış ortama tahliye ederler.
Bacalı tip cihaz özel bir uygulama ile dolap ve kapalı bir hücre içerisine monte edilecekse bu durumda bu bölümün üst ve alt seviyelerinde çekiş ve taze hava gereksinimi için sırayla 32-65cm² kesitlerinde birer adet menfez bulundurulmalıdır.

Baca durumu :
Bacalı cihazların monte edileceği mahalde çekişi iyi, uygun kesite sahip müstakil veya şönt tip bir baca bulunmalıdır. Cihazların bacaya bağlantısında standartların öngördüğü kriterlere uyulmalıdır. Baca bağlantı borusu bacaya tam sızdırmaz olarak bağlamalıdır. Hermetik ve fanlı cihazlar için baca gereksinimi yoktur. Ancak fanlı cihazlarda atık gaz seti, hermetik cihazlarda ise baca kiti uygun konumda ve ölçüde monte edilmelidir.

Hermetik cihazlarda atık gaz setinin çıkış noktası bir başka kombinin çıkış setine açılabilir pencere veya herhangi bir hava menfizine 100cm’den daha yakın olmamalıdır. Bu konuyla ilgili olarak standartlarda öngörülen detay uygulama kurallarına riayet edilmelidir.
Cihazları duman kanalı ve atık gaz çıkış setlerinin yanabilir malzemelerden uzaklığı minimum 5cm olmalıdır.
Bacalı tip kombiler, müstakil bacalı apartmanlarda yukarıdan aşağıya doğru maksimum 5 kata kadar şönt bacalı apartmanlarda ise yine yukarıdan aşağıya doğru maksimum 10 kata kadar uygulanabilir. Daha fazla kat içeren yüksek apartmanlarda ise yine bu sınırları aşan alt katlara Hermetik kombi uygulamak zorundadır.

Isı Kaybı :
Kombinin monte edileceği konutun ısı kaybı, içinde bulunulan bölgenin iklim koşulları ve binanın yalıtımı dikkate alınarak konfor koşullarını sağlayacak şekilde hesaplanmalıdır. Kombiler genellikle 20,000 kcal/h ve 25,000 kcal/h kapasitelerinde üretilirler. Konutun hesaplanan ısı ihtiyacı dikkate alınarak uygun kapasiteli cihaz belirlenmelidir.
Kritik devre basınç kaybı :
Kombilerde kullanılan sirkülasyon pompaları genellikle 3 devirlidir. Sirkülasyon pompasının debisi konutun ısı ihtiyacını, basma ve yüksekliği ise kalorifer tesisatındaki direnci yenerek nitelikle olmalıdır. Cihaz iç direnci ile kritik devre basınç kaybı toplamı pompanın manometrik basma yüksekliğinden düşük olmalıdır. Aksi takdirde kalorifer tesisatındaki yetersiz sirkülasyon ve ısınamama sorunlarıyla karşılaşılır. Bu nedenle kullanılacak kombinin sirkülasyon pompası karakteristik değerlerini tesisata uygunluğu kontrol edilmelidir. Ayrıca cihaz montajı yapıldıktan sonra, ısıtma tesisatının toplam direnci dikkate alınarak sirkülasyon pompasının çalışma kademesi uygun devre ayarlanmalıdır.

Tesisat su hacmi ve genleşen su miktarı :
Kalorifer tesisatında genleşen su miktarı, kombi cihazı içerisendeki genleşme tankı kapasitesi ile yakından ilgilidir. Tesisat suyunun ısınması sonucu oluşan genleşmenin tank tarafından kompanze edilmesi gerekir. Kombilerde kullanılan genleşme tankı hacmi cihaz kapasitesine göre 6-10 litre arasında değişmektedir. Tesisattaki toplam su miktarı ise radyatör cinsi, boru çapı metrajı ile yakın ilişkilidir. Kombi cihazlarının monte edileceği konutlarda tesisattaki toplam su miktarı maksimum 220 litreyi aşmamalıdır. Bu nedenle kombi cihazlarının yeni konutlarda gerek yakıt tasarrufu gerekse genleşmenin konpanze edilmesi amacıyla düşük su hacimli radyatörlerin kullanımı tercih edilmelidir. Tesisatta mevcut radyatörler kullanılacaksa tesisat su hacminin cihazın genleşme tankı kapasitesine göre uygunluğu kontrol edilmelidir.

Cihazın modeli, ateşleme şekli :
Bacalı, fanlı ve hermetik kombilerin ateşleme türüne göre pilot alevli ve elektronik ateşlemeli modelleri mevcuttur. Pilot alevli cihazlarda çalışma konumunda pilot sürekli yandığından ihmal edilecek düzeyde de olsa ilave bir gaz tüketimi söz konusudur. Elektronik ateşlemeli cihazlarda ise ısıya veya sıcak suya ihtiyaç duyulduğunda ana yakıcı otomatik olarak devreye girmektedir. Bu nedenle elektronik ateşlemeli cihazların kullanımı daha konforlu, yakıt tüketimi daha ekonomiktir. Ancak elektronik ateşlemeli kombilerin ilk yatırım maliyeti biraz daha yüksektir.
Ateşleme türüne göre hangi cihazın seçilmesi gerektiği kararında teknik bir sınırlama yoktur. Bu karar tamamıyla kullanıcının arzusu ve tercihine göre verilmelidir.
Cihaz ve tesisat montajında dikkat edilecek hususlar :
Kombi cihazları üretim ve uygulama teknolojileri gereği bacalı, hermetik ve fanlı olmak üzere üç farklı modelde üretilir. Ve piyasaya sunulurlar. Işlevsel özellikleri gereği her üç tip cihazın monte edilebileceği mahaller ile ilgili sınırlamalar ve tesisat montajlarına ilişkin kurallar uluslar arası standartlarda tanımlanmıştır.

Gaz Tesisatı Montajı :
– Gaz hattında özel doğalgaz borusu kullanılmalıdır. Gaz tesisatı fittingsli yapılacaksa bağlantı yerlerinde keten ve sızdırmazlık macunu kullanılmalıdır.
– Doğalgaz tesisatında kullanılacak borunun çapı ve güzergahı onaylı projeye uygun olmalıdır. Gaz boru çapı cihaz gaz giriş ölçüsünden daha küçük olmamalıdır.
– Gaz tesisatının sızdırmazlık testi yapılmadan ve uygunluğu kontrol edilmeden cihaz işletmeye alınmamalıdır. Gaz hattı sızdırmazlık kontrolü gaz sayacı ile cihaz gaz vanası, ve gaz vanası ile gaz bloğu arasında ayrı ayrı yapılmalıdır.
– Kombi girişine gaz açma / kapama amacıyla mutlaka bir adet küresel doğalgaz vanası konulmalıdır,
– Gaz boruları dolap içlerinden lambri arkasından, kartonpiyer altından geçirilmez. Mutlaka açıktan çekilmek zorundadır.
– Gaz borusunun geçiş güzergahı konusunda ilgili gaz idaresinin şartnamesine uyulmalıdır.

Isıtma ve Kullanım Sıcak Su Devresi Montajı :
– Kalorifer tesisatında siyah dikişli boru, kullanım suyu tesisatında ise galvaniz boru kullanılmalıdır.
– Soğuk su girişine bir adet açma kapama vanası ile soğuk su tesisatından gelecek pislikleri tutmak amacıyla bir adet filtre konulmalıdır.baymak servis
– Kombinin kalorifer dönüş hattı üzerine bir adet pislik tutucu filtre konulmalıdır.
– Tesisat montaj konumuna göre üstten veya alttan dağıtım olabilir. Eğer ısıtma tesisatı üstten dağıtım ise tesisatın en üst noktasına otomatik hava tahliye pürjörü konulmalıdır.
– Her bir radyatörün giriş ve çıkışına radyatör vanası konulmalıdır dönüşe konulacak vananın reğlaj ayarı tip olması tavsiye edilir.
– Kullanım esnasında radyatörlerde olabilecek havanın tahliye edilebilmesi amacıyla her radyatör grubunda hava tahliye pürjörü olmalıdır.baymak servis
– Herhangi bir nedenle tesisatta oluşacak aşırı genleşme neticesinde kalorifer tesisat suyu 3 bar emniyet ventilinden tahliye olacaktır. Mahalde kirliliğe neden olmamak için 3 bar emniyet ventilinin ucu uygun bir boru parçası ile drejana bağlanmalıdır.
– Kombi kalorifer tesisatındaki suyun zorunluluk halinde boşaltılması gerekebilir. Bu amaçla; kalorifer tesisatının en alt seviyesindeki uygun noktaya boşaltma musluğu takılmalı ve en yakın gidere bağlantısı yapılmalıdır.
– Kombinin kullanım sıcak su devresi bulaşık ve çamaşır makinelerini de besliyorsa, uygun yerlere bağlantı muslukları monte edilmelidir.

Bacalı Tip Kombiler
Yanma odası bulundukları ortama açık olan ve bulunduğu ortamın havasını kullanan baca bağlantısı bulunan cihazlar bacalı kombi olarak adlandırılırlar.
Mutlaka çekişi iyi bir bacaya bağlanmalı ve bulunduğu ortam havalandırılmalıdır. Banyolar ve hacmi 8m3’ten az olan yerlere konması uygun değildir.